De Kwaliteitsborger

Van ‘papieren zekerheid’ naar zekerheid in de praktijk: dat is de basis van de Wet Kwaliteitsborging (WKb) voor het bouwen. Vóór de inwerkingtreding van de WKb, kreeg je een omgevingsvergunning op basis van een ontwerp op papier. Onder de WKb controleert een private kwaliteitsborger of een gebouw aan de minimale eisen van de bouwregelgeving voldoet en, indien afgesproken, ook voldoet aan de contractueel vastgestelde eisen.

De kwaliteit bewaken is een gezamenlijke inspanning

De opdrachtgever of initiatiefnemer van een bouwwerk draagt er zelf de verantwoordelijkheid voor dat het bouwwerk voldoet aan de bouwtechnische voorschriften. Voor het bewaken van de kwaliteit schakelt hij een onafhankelijke kwaliteitsborger in, die toetst of een gebouw bij oplevering aan de bouwregelgeving voldoet. De kwaliteitsborger doet dit in samenwerking met de opdrachtgever, de bouwer en de gemeente bij nieuwbouw-, verbouw- of renovatieprojecten. Kwaliteitsborgers zijn onpartijdig en onafhankelijk en leggen verantwoording af aan de vergunninghouder.

Instrumenten kwaliteitsborging

Kwaliteitsborgers moeten gecertificeerd zijn voor een instrument of meerdere instrumenten om als kwaliteitsborger te kunnen optreden. Een instrument is een vastgestelde werkwijze, gebaseerd op risicogestuurd werken. Het bepaalt op welke manier er toezicht is op de kwaliteit van het bouwwerk. Zo is voor complexe bouwwerken een ander niveau van kwaliteitsborging nodig dan bij bouwwerken waarbij de risico’s veel lager liggen.

De Toelatingsorganisatie Kwaliteitsborging Bouw (TloKB) houdt een openbaar register bij met informatie over toegelaten instrumenten voor kwaliteitsborging en over de kwaliteitsborgers. Per 1 januari 2023 is het gebruik van toegelaten instrumenten voor kwaliteitsborging verplicht voor bouwwerken in gevolgklasse 1. Gevolgklasse 1 betreft bouwwerken die als weinig risicovol worden gezien. Denk bijvoorbeeld aan grondgebonden eengezinswoningen, bedrijfspanden van maximaal twee bouwlagen en vakantiewoningen.

 Voortgang bewaken via softwaretools

Bouwbedrijven moeten gedurende het bouwproces informatie bijhouden over het voldoen aan kwaliteitseisen en die ter controle aanleveren aan een kwaliteitsborger. Om een dergelijk kwaliteitsdossier digitaal te kunnen opbouwen en informatie uit te kunnen wisselen met de kwaliteitsborger (en/of opdrachtgever en/of bevoegd gezag), kan er gebruik gemaakt worden van softwaretools. Dit is vaak een kwaliteitsborging app op de tablet of telefoon.